Polio

Poliodan arınmış bir dünyaya doğru


1988’de, beş kıtadaki yaygın endemi sırasında 350,000 çocuk polio nedeniyle felç olmuştur. Polio şimdi yalnızca Sahara’nın güneyindeki Afrika ve Güney Asya’nın bazı bölgelerinde yoğunlaşmıştır. 2005 yılında tüm dünyanın poliodan temizlendiğinin belgelenebilmesi için yoğun çabalar sürdürülmektedir.

Sanofi pasteur, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Uluslar arası Rotary, Hastalıkları Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC) ve Birleşmiş Milletler Çocuk Fonu (UNICEF) ile birlikte çalışarak polioya karşı son savaşta destek sağlamaktadır. sanofi pasteur 1997 ve 1999 yılları arasında Afrika’da kullanılmak üzere 40 milyondan fazla doz oral polio aşısı bağışlamıştır. 2000 yılından itibaren buna ek olarak 50 milyon doz Angola, Liberia, Sierra Leone, Somali ve Güney Sudan’daki Ulusal Aşılama Günleri’nde kullanılmak bağışlanacaktır.
Polio nedir?
Polio bir virüs tarafından oluşturulan çok bulaşıcı bir enfeksiyon hastalığıdır. Sinir sistemini istila ederek kalıcı felçlere veya ölüme neden olabilir. Her yaşta görülebilir fakat başlıca üç yaşın altındaki çocukları etkilemektedir. Polio eradike edilebilecek birkaç hastalıktan biridir çünkü insan vücudunun dışında uzun süre yaşayamaz ve etkili ve ucuz bir aşısı mevcuttur.
Polionun başlıca belirtileri nelerdir?
Başlangıçta pek çok hastalıkta görülebilecek ateş, halsizlik, baş ağrısı, kusma, ense sertliği ve kol ve bacaklarda ağrı gibi hafif belirtiler ortaya çıkar. 200 enfeksiyondan biri genellikle bacaklarda olmak üzere geri dönüşümsüz felce dönüşür. Polio paralizisi gelişen kişilerin yüzde beş ila onu solunum kaslarının felç olması nedeniyle ölmektedir.

Polio nasıl bulaşmaktadır?

Virüs ağız yoluyla vücuda girerek barsaklarda çoğalır Kalabalık olarak yaşanan yerlerde ve hijyen düzeyi yetersiz olduğunda bulaşma oranı çok yüksektir.
Polio nasıl tedavi edilmektedir?
Polio’nın tedavisi bulunmamaktadır. Bakım ve fizik tedavi gibi yöntemlerle etkilenmemiş kaslar güçlendirilerek destekleyici ve semptomatik tedavi yapılır.
Kaç polio olgusu görülmektedir?
1999 yılının sonuna kadar yaklaşık 7,000 polio olgusu bildirilmiştir. Tüm olgular bildirilmediği için, DSÖ 1999 yılında yaklaşık 20,000 olgunun bulunduğunu tahmin etmektedir. Bundan binlerce fazla çocuk virüsle enfekte olmuştur; bu çocuklarda felç ortaya çıkmasa da diğer çocukları enfekte edebilirler.
Polio nasıl eradike edilecektir?
Polio’nun eradikasyonu (henüz polionun temizlendiğine dair sertifikası olmayan ülkelerde) dört temel stratejiye dayanmaktadır.:

1) İlk yıl dört doz oral polio aşısı kullanarak bebeklerin rutin aşılanması;

2) Beş yaşın altındaki milyonlarca çocuğun aşılandığı Ulusal Aşı Günleri;

3) Akut Gevşek Felç (AFP) gözetimi ile yeni felç geçiren tüm çocuklarda felcin nedeninin polio virüsü olup olmadığının araştırılması;

4) Evlerde aşılama (silip-süpürme kampanyaları olarak da bilinir) ile her çocuğun aşılandığından emin olarak bulaşmanın son zincirlerinin de kırılması


Global Polio Eradikasyon Girişimi Nedir?
Global Polio Eradikasyon Girişimi DSÖ, Uluslar arası Rotary, CDC ve UNICEF öncülüğünde başlatılmıştır. Bu koalisyon ulusal yönetimleri, özel vakıfları, gelişme bankalarını, ve sanofi pasteur’ün de içinde yer aldığı şirket ortaklarını da içermektedir.
Ulusal Aşı Günleri Nedir?
Ulusal Aşı Günleri daha önce aşılanıp aşılanmadığına bakılmaksızın beş yaşın altındaki tüm çocukların aşılandığı toplu aşı kampanyalarıdır. Polio’nun endemik olduğu ülkelerde genellikle en az üç yıl üstüste olmak üzere yılda birden fazla aşılama yapmak gerekir.
Kampanya sırasında neler gerçekleştirilmiştir?
Global Polio Eradikasyon Girişimi’nin başlatılmasından itibaren geçen 12 yılda polio olgularının sayısı yüzde 95 azalmıştır. sanofi pasteur bu süre içinde diğer ortaklarla birlikte çalışarak milyarlarca doz polio aşısı üretmiş ve dağıtmıştır. Gelişmekte olan dünyadaki üç milyon çocuk polio’ya karşı aşılanma sayesinde bugün felçli olmak yerine yürüyebilmektedir. Hastalığı ortadan kaldırma kampanyalarının önemli maddi katkıları da olmaktadır. Polionun eradikasyonu ile sağlanacak tasarrufun yılda 1.5 milyar$ (1.36 milyar euro) aşacağı tahmin edilmektedir. Bu tasarruflar başka hastalıkların kontrol edilmesi için kullanılabilir.

Bir çocuk bile polio virüsü ile enfekte olursa tüm çocuklar risk altında kalmaya devam eder. Aşılama ve işbirliği sayesinde, her yerdeki çocukları koruyabiliriz. Poliodan arınmış bir dünyaya sahip olabiliriz.

Hastalık
Polio nedir?

Son derece bulaşıcı olan bu hastalıktan sorumlu bir virüstür. Sinir sistemine saldırıp orada çoğalarak felçlere ve ölüme yol açabilir. Polio her yaşta etkili olabilir fakat üç yaşın altındaki çocuklar hastalıktan en çok etkilenen gruptur. Yeryüzünden tamamen yok edilmesi mümkün olan nadir enfeksiyonlardan biridir çünkü virüs insan vücudunun dışında (virüsün hayvan rezervuarı yoktur) pek uzun süre yaşayamaz ve etkili ve ucuz bir aşısı mevcuttur. Hastalık nasıl yayılmaktadır?

Virüs ağız yoluyla vücuda girerek barsaklarda çoğalmaya başlar. Oral bulaşma hastalığın alınmasında en önemli yoldur ama hastalığı taşıyan kişiyle direkt temas da bulaşmaya yol açabilir. Kalabalık olarak yaşanan yerlerde ve hijyen düzeyi yetersiz olduğunda bulaşma oranı çok yüksektir.

Etkili bir tedavi var mıdır?

Etkili bir tedavi bulunmamaktadır. Bakım ve fizik tedavi gibi yöntemlerle etkilenmemiş kaslar güçlendirilerek çekilen sıkıntının azaltılmasına yardım edilmeye çalışılır. Hastalığı önlemenin ve ortadan kaldırmanın yalnızca tek bir yolu vardır: aşılama (immunizasyon).

Hangi ülkeler polio rezervuarıdır, ve hangi ülkelerde polio ortadan kalkmıştır?

Polio, Kuzey ve Güney Amerika’da, Kuzey ve Güney Afrika ülkelerinin çoğunda, Doğu ve Batı Avrupa ülkelerinin tüme yakınında eradike edilmiştir. Batı Pasifik (Çin dahil) 2000 yılının sonuna kadar, Avrupa 2002’ye kadar poliodan arındırılacaktır. 2000 yılının sonuna kadar 190’dan fazla ülke ve bölgede polio virüs bulaşması sona ermiş olacaktır.

Polio, Afrika, Güneydoğu Asya, Hindistan yarımkıtası ve Yakın Doğu’da görülmeye devam etmektedir. 1999’un sonunda, otuz ülkede hala polio salgını bildirilmiştir. Bangladeş, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Etiopya, Hindistan, Nijerya ve Pakistan rezervuar ülkeler arasında bulunmaktadır . Angola, Somali ve Sudan gibi savaştan harap olmuş ülkelerde de enfeksiyon riski yüksek olmaya devam etmektedir.
Aşı
Oral polio aşısının enjekte edilen forma karşı avantaj/dezavantajları nelerdir?

-Oral polio aşısı (OPV) canlı attenüe polio virüsü içerir. Bağışıklık sistemini uyarmak için oral yoldan alınır. Barsaklarda ve kanda bağışıklık yanıtının derhal artmasına sebep olur.

DSÖ endemik bölgelerde (fekal-oral bulaşmanın yaygın olduğu yerler), polio bulaşma döngüsünü kırmakta enjektabl aşıya göre daha etkili olduğu kanıtlanan oral aşılamayı tavsiye etmektedir. OPV sağlık görevlisi olmayan gönüllüler tarafından da uygulanabilmektedir. Ayrıca, çok ucuzdur.

- Enjektabl aşı inaktive aşıdır. Steril koşullarda ve sağlık görevlileri tarafından uygulanmalıdır. Poliodan temizlendiği ilan edilen ülkelerde (oral polio aşısına bağlı felç riski yabani virüs ile bulaşma riskinden daha yüksek olduğunda), aşıya bağlı polio riski olmaksızın optimal korunmanın sağlanması amacıyla daha uygundur..
Aşılanma riskleri
OPV’nin AIDS salgınına yol açtığı doğru mu?

Edward Hooper tarafından Nehir isimli kitabında ileri sürülen AIDS virüsünün polio aşısı ile şempanzeden insana bulaştığı yolundaki bu tartışmalı teori, Londra’daki Kraliyet Akademisi’ndeki bir uzman heyeti tarafından kesinlikle reddedilerek 12 Eylül 2000’de rapor olarak yayınlanmıştır (yeni geliştirilen genetik testler o zaman kullanılan aşıların HIV’in maymunlarda bulunan simian versiyonu ile kontamine olmadığını göstermektedir). Ayrıca, günümüzde kullanılan polio aşılarının 1950’lerde Afrika’da uygulanan deneysel aşılarla herhangi bir ilişkisi yoktur.